Читать книгу Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej онлайн

We hoorden den resident zeggendat mevrouw Slotering een inlandsche vrouw wasDit vereischt voor niet-indische lezers eenige ophelderingdaar men al licht tot de onjuiste meening geraken zou hier met een eigenlyk-Javaansche te doen te hebben

De europesche maatschappy in Nederlandsch Indiën is vry scherp in twee deelen gesplitstde eigenlyke Europeanenen dezulken die – hoezeer wettelyk in geheel denzelfden rechtstoestand verkeerendeniet in Europa geboren zynen min of meer inlandsch bloed in de aderen hebbenTer-eere der begrippen van menschelykheid in Indie, haast ik me hier bytevoegen dat, hoe scherp ook de lyn zy, die in 't maatschappelyk verkeer wordt getrokken tusschen de twee soorten van individuënwelke tegenover den inlander gelykelyk den naam van Hollander dragendeze afscheiding evenwel geenszins 't barbaarsch karakter vertoont, dat in Amerika by de standsplitsing wordt waargenomenIk ontken niet dat er nog altyd veel onrechtvaardigs en stuitends in deze verhouding blyft bestaanen dat het woord liplap my meermalen in de ooren klonk als een bewys hoe ver de niet-liplap, de blanke, dikwerf van ware beschaving verwyderd isHet is waar dat de liplap niet dan by-uitzondering in gezelschappen wordt toegelatenen dat hy gewoonlyk, als ik me hier van een zeer gemeenzame uitdrukking bedienen mag: niet voor vol wordt aangezienmaar zelden zal men zulke uitsluiting of geringschatting hooren voorstellen en verdedigen als een grondbeginselHet staat natuurlyk ieder vry, zyn eigen omgeving en gezelschap te kiezenen men mag het den eigenlyken Europeaan niet euvel duidenwanneer hy den omgang met lieden van zyn landaard voortrekt boven 't verkeer met personen die– hun meer of minder zedelyke en verstandelyke waarde in 't midden gelatenzyn indrukken en denkbeelden niet deelenof – en dit is misschien by vermeend verschil van beschaving, zeer dikwyls de hoofdzaak – wier vooroordeelen een andere richting hebben genomen dan de zyne

Een liplapom den term te bezigen die voor beleefder wordt gehoudenzou ik moeten zeggen een dusgenaamd inlandsch kindmaar ik vraag vergunning my te houden aan 't spraakgebruik dat uit allitteratie geboren schyntzonder dat ik met die uitdrukking iets beleedigends bedoel, en wat beteekent het woord dan ook– een liplap heeft veel goedsOok de Europeaan heeft veel goedsBeiden hebben veel verkeerds, en ook hierin alzoo gelyken zy op elkaarMaar 't goede en 't verkeerde dat aan beiden eigen is loopt te veel uit elkander, dan dat hun verkeering over 't algemeen tot wederzydsch genoegen kan strekkenBovendien – en hieraan heeft de Regeering veel schuld – is de liplap dikwyls slecht onderwezenDe vraag is nu niet hoe de Europeaan wezen zou, als hy zoo van der jeugd af ware belemmerd geworden in zyn ontwikkelingmaar zeker is het dat de geringe wetenschappelyke ontwikkeling van den liplap in 't algemeen zyn gelykstelling met den Europeaan in den weg staatook dáár waar hy als individu in beschaving, wetenschap of kunst, misschien den voorrang boven een bepaalden europeschen persoon verdienen zou