Читать книгу Вольны птах. Раман онлайн

– Як бачыш, – адказала Насця. – Ці, лепш, як чуеш, – удакладніла.

– Нешта здарылася? – задаваў я дурацкія пытанні.

– Не, – адгукалася дзяўчына, – проста раптам захацелася пачуць твой голас, пачуць цябе, – прызналася. – Мо засну пасля. Скажы што-небудзь харошае, – папрасіла.

Голас яе быў ці здаваўся стомленым. Быццам яна адпрацавала дзве змены запар на цагельні ў гарачым цэху.

– З табой дакладна ўсё добра? – непакоіўся я.

– Цяпер добра, – з выдыхам адказала Насця. – Калі ты побач хаця б голасам. Абдымі мяне ім.

І я пачаў чытаць ёй верш, толькі што запісаны ў бальнічны журнал:


Вечар,

Не забудзь пра плечы,

Што я параўнаў з шаўковай гладдзю белізны.

Плечы,

Масянжовы вечар,

Маёй мілай пані добрай ласкай атулі.

  • Ветрам,
  • Стомленым паэтам,
  • Зазірне ў вокны па табе мой неспакой.
  • Стомленым паэтам
  • Ветла
  • Вецер узгадае ў вокнах голас мой.
  • Шпажнаю
  • Хадой адважнай
  • Дождж прадэкламуе вершамі радкі.
  • Быццам
  • Бы апалым лісцем
  • Яны дакрануцца да тваёй шчакі.
  • Проста
  • Зразумеў я штосьці
  • У квадраце тыдняў, у акружнасці начы…
  • Восень.
  • У гадзінаў восем
  • Раніцы халоднай ты мяне прысні.

Пасля непрацяглай паўзы Насця прамовіла:

– Прыгожа. Праўда, плячэй маіх ты не бачыў яшчэ, хоць параўнанне слушнае.

– Я верш гэты напісаў перад самым тваім званком, – паспяшаўся пахваліцца.

– Малайчына, – адгукнулася Насця. – Калі пабачыш сапраўды мае плечы, напішаш штосьці больш праўдзівае.

– Табе не спадабалася? – ніякавеў я.

– Не, што ты, спадабалася, канешне, – запэўніла дзяўчына мяне ў адваротным, – і я абавязкова цябе прысню ў гадзінаў восем раніцы халоднай. Абяцаю. – Памаўчала і дадала: – Дзякую табе. Стала лягчэй.

Я не паспеў у яе запытаць больш нічога, бо ў слухаўцы загучалі кароткія гудкі.

Што гэта было? Трызненне наяве? Сон у сне?

Раніцай з кішэні кашулі я дастаў аркуш з бальнічнага журналу, на якім быў запісаны верш.


З самага ранку і на цэлы дзень зацерусіў дождж. Нават праз вокны адчувалася яго ныццё, падобнае на ныццё хворага зуба. Зрэшты, зуб – гэта ж костка, а костка балець не можа, тым больш ныць. Незадаволены чымсьці нервовы чарвяк, які сядзіць унутры зуба. Менавіта яго ныццё, якое нярэдка пераходзіць у невыноснае галашэнне, нібы яго рэжуць, і стварае пачуццё безвыходнасці ды жалю да самога сябе. Дождж за акном таксама нагадваў гэтага чарвяка, свідраваў душу, залазіў пад корку чэрапа і высмоктваў мозг з тупой прагнасцю зомбі. У маім выпадку яму і высілкаў асаблівых не патрабавалася. Дзірка ў галаве бесперашкодна дазваляла ўваходзіць усім, каму заўгодна, у сваё лона. Непрыгожы, нудны вулічны пейзаж, размыты дажджом, як сапсаваны фотаздымак, нагнятаў негатыў і ў памяшканнях 9-й бальніцы. Прыгнечанасць, безнадзейнасць, асуджанасць нябачным пылам асядалі на кожным твары пацыентаў і правальваліся ў іх насы, вочы, вушы ды рты страчаным часам, часам, у якога не было ні будучыні, ні мінулага. Настрой узнікаў такі, што хоць кладзіся і памірай, усё адно нічога добрага нікога не чакала наперадзе. Раз-пораз я вымаў з кішэні верш, напісаны ўначы на аркушы з бальнічнага журналу, углядаўся ў літары вачыма і ненавідзеў яго. З ім неадкладна хацелася разабрацца, зрабіць балюча, калі не знішчыць. Вядома, ні ў чым вінаваты ён не быў, гэта ўсё дождж за акном, агідны, як гнілы зуб, псаваў настрой і выклікаў дзіўныя думкі пра змрочнасць быцця і немагчымасць кахання, у якое карцела верыць, як у Бога, але не верылася. Я памятаў начную тэлефонную размову з Насцяй да драбніц, аднак у сапраўднасць яе таксама не верылася. У сапраўднасць размовы і ў сапраўднасць Насці. Наяўнасць верша нічога не даказвала. Ён усяго толькі плод маёй фантазіі. А фантазія ў мяне працавала будзь здароў. За траіх запар. Усё жыццё маё – адна бясконцая фантазія. Мо я ўвогуле знаходзіўся пад прэпаратамі ў псіхушцы, скораны шызафрэніяй, і ўсё, што я лічыў сваім жыццём, – жыло выключна ў маёй галаве, асабліва Насця. Бо не магла яна ў сапраўднасці быць такой, якой была. Зрэшты, якой? Што я ведаў пра яе? Вось менавіта – нічога! Узялася невядома адкуль, прыходзіла і знікала заўсёды ў розных варыяцыях самой сябе ці, усё ж, не прыходзіла? Ці, усё ж, я яе выдумаў? А кніга? «Альтыст Данілаў», падораны ёй, які не чытаўся, бо замест тэксту на старонках я бачыў Насцін усмешлівы твар? Зрэшты, я мог купіць кнігу сам. Трэба спусціцца ўніз і непасрэдна звярнуцца да беларускамоўнага якудзы. Ён павінен яе памятаць, зразумела, калі яна сапраўды купляла ў яго кнігу. Я не сумняваўся, што якудза не забыў Насцю. Такіх, як яна, не забываюць нават аднойчы пабачыўшы. Зразумела, у тым выпадку, калі яна існавала насамрэч.