Читать книгу Avtomatlashtirishning texnik vositalari. O’quv qo’llanma онлайн

4.2- rasm. Harorat sensorining statik Xarakteristikasi.

Dinamik xarakteristikalar (maksimal chastota, chiqish signalini vaqt bo‘yicha qiymatlari) o‘tish rejimda chiqish qiymatining kirish qiymatiga bog‘liqligini ko‘rsatadi (4.3-rasm).

4.3 – rasm. Sensorlarning dinamik xususiyatlari.

Agar sensor kirishiga turli chastotali o‘zgaruvchan signal qo‘llanilsa, sensorning chastotali xarakteristikasi o‘rganiladi, u quyidagi rasmda ifodalangan.

4.4 – rasm. Sensor chastota Xarakteristikasi

kesmkesm

Sezuvchanlik chegarasi (sezmas zona) – shovqin va tashqi ta’sirni kamaytirish uchun kiritiladi. U sezmas zona bir tomonlama yoki ikki tomonlama bo‘lishi mumkin (4.5-rasm).

4.5 – rasm. Sezuvchanlik/sezuvchanlik chegarasi

1.

2.

3.

4.

5.

O«lchash va boshqarish tizimlarida ma’lum xatoliklar kuzatiladi. Ularni shartli quyidagilarga bo‘lish mumkin:

asos

qo‘sh

Biz qo‘shimcha omillarni hisobga olgan holda umumiy xatoni hisobga olamiz:

Qo‘shimcha xato texnologik parametrlarining funksiyasi sifatida aniqlanadi:

Loyihalash jarayonida tanlangan sensorlarga qo‘yiladigan asosiy talablar:

– chiqish qiymatining kirishga aniq bog‘liqligi;

– vaqt bo‘yicha xususiyatlarning barqarorligi;

– yuqori sezuvchanlik;

– obyektga nisbatan kichik o‘lcham va vazn;

– nazorat qilinadigan jarayon bo‘yicha va boshqariladigan parametr bo‘yicha hech qanday aks ta’sir yo‘q;

– har xil ish sharoitlarida ishlash;

– chiqish signallarini boshqa tizim vositalari bilan birlashtirish;

– turli markalilarini o‘rnatish imkoniyatlari.

1. Asosiy xatoliklarga qaysilar kiradi?

2. Qo‘shimcha xatoliklar manbalarini tushuntiring?

3. Sensorlarga qanday talablar qo‘yiladi?

4. Xatoliklar qanday kamaytiriladi?

Avtomatlashtirish tizimlarida qo‘llaniladigan sensorlar juda xilma-xil bo‘lib, ularni turli mezonlarga ko‘ra tasniflash mumkin.

I. Mexanik datchiklar:

– elastik (membranalar);

– drosselli (bosimning pasayishi nazoratda o‘lchanadi);