Читать книгу Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. онлайн

– Бу кимниң қойлири? – дәп сориса:

– Йәттә башлиқ ялмавузниң, – дәп җавап қайтурупту қойчи. Түлкә:

– Һәй, қойчи, сән әву келиватқан әскәрләрни көрдүңму? У әскәрләр йәттә башлиқ ялмавузни өлтүргили келиватиду. Улар келип, бу кимниң қойлири? – дәп сориғанда, сән: «Һәмзә падишаниң» десәң, аман қалисән, – дәп үгитип қоюп кетипту. Түлкә йәнә бираз маңғандин кейин униңға калиларни беқип жүргән малчи дучар бопту.

– Бу кимниң калилири? – дәп сориса,

– Йәттә башлиқ ялмавузниң, – дәпту малчи.

Түлкә:

– Һәй, малчи, әву келиватқан әскәрләр йәттә башлиқ ялмавузни өлтүргили келиватиду. Бу калилар йәттә башлиқ ялмавузниң десәң әскәрләр сени өлтүрүветиду,

«Һәмзә падишаниң» десәң, аман қалисән, – дәп, үгитип қоюп кетипту. Бу вақитта тойчилар қойчиниң йениға келип:

– Һәй, қойчи, бу кимниң қойлири? – дәп сорапту.

Қойчи:

– Бу Һәмзә падишаниң қойлири, – дәп җавап қайтурупту. Тойчилар «һә бизниң күйоғлумиз бай екән» дәп хошал болушупту. У йәрдин өтүп, байиқи калиларни беқиватқан йәргә кәпту. Малчидин:

– Бу кимниң калилири? – дәп сориса, уму:

– Бу һәммә Һәмзә падишаниң калилири, – дәпту. Тойчилар техиму хошал болушуп кетипту.

Әнди түлкидин гәп сорисақ, төгә баққан, ат баққан адәмләрниму шундақ дәп қорқутуп қоюп, өзи йәттә башлиқ ялмавузниң өйигә бариду. Йәттә башлиқ ялмавуз көк өкүзни пиширип йәп олтарған екән, түлкини көрүп:

– Кәл, түлкә! – дәп, йәватқан гөшидин бир парчә берипту. Түлкә бир парчә гөшини йегичә, ялмавуз пүтүн өкүзниң гөшини йәветип:

– Һә, түлкә, мениң қосиғимниң мошунчилик йери кам болуп қалди, саңа бир парчә гөшни бәрмисәм тояттим. Әнди мән сени йәймән, – дәптекән, түлкә:

– Һәй, йәттә башлиқ ялмавуз, яхшилиққа – яхшилиқму, йә яхшилиққа яманлиқму! – дәпту.

– Сән маңа немә яхшилиқ қилип кәлдиң? – дәп сорапту ялмавуз.

Нәччә миң әскәр сени өлтүргили келиватиду, мән шуни ейтқили кәлгән едим, – дәп тойчилар келиватқинини көрситипту. Ялмавуз қорқуп кетип:

– Һәй, түлкә, әнди мән қандақ қилимән? Бир илаҗә қилип қутулдурсаңчу! – дәпту.

– Андақ болса, сән мону очақниң ичигә киргин, – дәп, һелиқи өкүзни пишәргән очақни көрситипту түлкә.