Читать книгу Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. онлайн

Хитроумный лис, довольный своей проницательностью, усмехнулся и подошел к умирающему волку:

– Я бы сам съел этот курдюк, ведь я был очень голоден, но прежде я подумал, что неспроста столько еды бросили на дороге. Сказал он так и стал есть сало, взятое из капкана, смачно уплетая его за обе щеки.

ТҮЛКӘ ВӘ БӨДҮНӘ

Күнләрниң биридә бирнәччә күн ач қалған бир түлкә озуқ издәп меңипту. Меңипту-меңипту, хелә жирақ бир чөлгә келип қапту. Қариса, бир ташниң йенида қазандәк бир қуйруқ май турупту. Мундақ убдан майни көрүп түлкиниң шөлгәйлири еқипту. У йемәкчи болуп, майниң йениға кәпту-ю, лекин таданлиқ қилип, бирдинла тохтаптудә: «Бу майни бирәр йолувчи чүширип қойғандиму? Әгәр шундақ болса, йолниң оттурисида турған болатти, һәҗәп бу ташниң йенида – бир әплик җайда туруптиғу?! Бу йәрдә чоқум бир гәп бар, бирдәм нәпсимни жиғип йемәй турай!» дәп ойлапту вә йеқинла йәрдики бир дәрәқлиқниң арисиға кирип, майдин көзини үзмәй қарап йетипту.

Шу әснада, қаяқтинду бир ач бөрә йетип келип:

– Һой, достум, түлкиҗан! Бу йәрдә немә қилип ятисән? – дәп сорапту. Бөриниң турқидин тазиму ач қалғанлиғини пәмлигән тадан түлкә чандурмай:

– Келиң, бөрика! Ятмай қандақ қилай. Қосиғим бәкму тоюп кетиптекән, задила маңалмай қалдим, – дәпту.

– Немә йәп шунчә тоюп кәттиң? – алдирап сорапту бөрә һәйран болуп.

Түлкә ташниң йенидики қуйруқ майни ишарәт қилип туруп сөзләп кетипту:

– Әву майни көрмидиңизму? Қандақ ахмақ йолувчи ташлап кәттекин? Үч-төрт қойниң қуйруғи екән, ечиқап кәткәнлигимдин йәвериптимән, әйнә, йәнә бирмунчиси ешип қалди.

– Ундақ болса, қалғинини мән йәветәй!

Яғни көрүп, шөлгәйлири еқип кәткән ач бөрә нери-берисини сүрүштүрмайла қуйруқ майға өзини етипту. Лекин «тарс» қилған аваз билән тәңла бөрә чеқирап жиқилиптудә, җан талишишқа башлапту.

Тадан түлкә өз әқлидин мәмнун болуп, күлүп қоюпту вә җан талишиватқан бөриниң алдиға берип: «Қарним ач туруп мән йемәсмидим башта, – Бир баласи болмиса қуйруқ турамду ташта» дәптудә, қапқандин қаңқип чиққан қуйруқни мәззә қилип йейишқа башлапту.

ЛИС И ПЕРЕПЕЛ