Читать книгу Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. онлайн

Асланхан анисиниң әлләй нахшисини аңлап йетип, көзи әндила уйқуға барай дегәндә, сирттин қақақлиған вә чикилдиған авазлар аңланди, асланхан бешини көтирип қулақ салди вә:

– Таладин немә иш у? – дәп сориди.

– Чатиғиң болмисун, ухла!

Сирттин йәнә шу авазлар аңланди. Асланхан йәнә бешини көтирип, ишик тәрәпкә қариди вә анисидин қайтилап сориди:

– Улар кимләр ана, маңа ейтип бәр!

– Ким болатти, – деди мөшүкхан аччиқлинип, – мекиян дегән җувайнимәк болмамду, бу йәргә балилирини әгәштүрүп келип немә қилидиғанду?

Әнди микиянниң авази йеқинла йәрдин аңланди. Бу қетим мөшүкхан ғәзәплинип, сиртқа жүгрәп чиқти, униң арқисидин асланханму әгәшти.

Һойлида мекиян җүҗилирини әгәштүрүп, қурут-қоңғузларни терип йәвататти.

– Мекиян, – дәп товлиди мөшүкхан зәрдә билән, – башқа йәр тепилмиғандәк, бизниң ишикниң алдиға келивалғиниңлар немиси? Балам әндила ухлай девиди, униң уйқусини һарам қилип, бала-вақилириң билән вақиришипта кәттиңларғу?

Мекиян мөшүкханниң авазини аңлап, униңға қарап тазим қилди:

– Кәчүрсила мөшүкхан, силиниң балисини охитивәткәнлигимни мән нәдин биләй, қарисам һойлилирида қурут-қоңғузлар ямрап кетипту, шуңа балилиримни әгәштүрүп келип, қурут-қоңғуз тутушни үгитиватқан едим.

Мекиянниң сөзлири мөшүкханниң җениға тәгди. У боғуқ авази билән товлиди:

– Мениң һойламни тола қалаймиқан қилмисила, баламни арамхуда ухлиғили қойсила, тезликтә чиқип кәтсила.

Мекиян униң пәйлиниң бузулғанлиғини көрүп, балилирини чақирдидә, дәрһал һойлидин чиқип кәтти. Лекин униң бир балиси бир дөвә шах-шум ичигә кирип қалғачқа, дәрһал чиқалмиди. Мөшүкхан униң йениға етилип барди вә қопаллиқ билән уни тартип чиқирип, у яқ-бу яққа силкиди. Қорқуп кәткән җүҗихан инчикә авази билән анисини чақирди. Һәйәл қилмай, анисиму йетип кәлди вә җүҗиханни елип чиқип кәтти.

Бу әһвалларниң һәммисини асланхан босуғида туруп көрди. У һәйран болған һалда хиял сүрүп турғинида, техи аччиғи бесилмиған мөшүкхан ишикни қопаллиқ билән йепиведи, асланханниң пути ишиккә қисилип қалди. Асланхан ағриққа чидимай вақирап, миявлап кәтти.