Читать книгу Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. онлайн
Улар үн-түнсиз меңип, гугум чүшүшкә йеқин бир мазарлиққа кәлди. Бу йәрдә һәйвәтлик қәд көтирип турған гүмбәзләр вә егиз мунарилар, мунариларниң арқисида тамлири өрүлүп чүшкән чоң бир мечит туратти. Бөрә гүмбәзләрни көрситип:
– Бу улуғ йолвас шаһниң мазари, бу, шир батурниң қәбриси, мана бу ейиқ әвлияниң мунари, мону мечитта улуғларни яд етип кәлгәнләр намаз оқушиду, – деди.
– Периштә нәдә туриду? – дәп сориди асланхан алдирап.
– Ағзиңни жум! – деди бөрә көзлирини чәкчәйтип, – биләмсән? – авал улуғларниң роһиға дуа қилмай туруп, периштәни тилға алсаң, периштә аччиқлинип көзүмизгә көрүнмәйду.
Асланхан җим болуп қалди. Бөрә дәрһал уни дүмбисигә артип, бир гүмбәзниң алдиға әкелип жүкүндүрди. Андин бир немиләрни дәп пичирлап, қолини егиз көтәрди. Бирдәмдин кейин бөрә асланханни йәнә бир гүмбәзниң алдиға башлап кәлди. Улар жүкүнүп олтиришти.
– Еһ, җаниҗан достум периштә – деди у көзини жумуп, – бизниң кичик достумиз асланхан саңа илтипат қилип кәлди. Малал көрмәң, бу кичик бурадәрниң тилигини иҗазәт қилишиңизни сораймән.
Униң сөзи аяқлишиш билән тәңла гүмбәзниң арқисидин һәммә йерини ақ рәхт билән чүмкәвалған, пәқәт икки көзила пақирап турған бирси чиқип кәлди. Униң көзлири қизил болуп, худди түлкиниң көзигә охшаш, от чақнап туратти.
– Асланхан, деди «периштә» униң удулида олтирип, – сән бөрә акаң билән түлкә акаңниң қилған яхшилиғини техи қайтурмапсән, қайтуруш оюңму йоқ екән. Нийәт пак болмиса, саңа «сүп» қилип қойсам, худайим рава көрмәйду. Сән авал бөрә акаңға қәсәм бәргин, андин тилигиңни беҗа кәлтүримән.
Асланхан җиддийлишип, бөригә қариди.
– Бөрә ака, – деди асланхан тәлмүргиничә – немә дәп қәсәм бәрсәм болиду?
Бөрә зуван сүрмиди. «Периштә» гелини қирип сөзләшкә башлиди:
– Қәсәм қилишни билмисәң мән үгитип қояй, яхши қулақ сал:
«Мәнки асланхан шундақ қәсәм беримәнки, түлкә акам, бөрә акамниң сөзидин чиқмаймән, улар немә ишқа буйриса, шуни қилимән, әгәр шундақ қилмисам, түлкә акам билән бөрә акам калламни алсун!».
«Калламни алсун» дегән сөз асланханниң бәдәнлирини шуркәндүрүвәтти. У ләвлирини аранла мидирлатти, униң тили калвалишип, периштәниң сөзини тәсликтә тәкрарлиди.