Читать книгу Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. онлайн
Смотрите, храбрый лев,
Вы в мире самый смелый!
А это чудище смеет
рычать на вас.
Оно раскрыло свою огромную пасть,
Брызжет слюной вокруг,
Желая вас проглотить.
Храбрый лев заревел еще громче и бросился в реку, чтобы поймать и уничтожить ненавистного зверя. Вода в реке всколыхнулась, расступилась, разлетелась кругом белая пена. Вот так неблагодарный лев и утонул в пучине. А прекрасный край у подножия горы с радостью достался умному зайцу.
КИРПӘ БИЛӘН ТОШҚАН
Әтияз күнлириниң биридә бир кирпә әтигәнлиги далада айлинип жүрсә, жирақтин бир тошқан келип қапту. Кирпә тошқанға қарап, салам берипту. Тошқан кирпикниң салимини илик алмайла, мәсқирә қилип:
– Һә, кирпә, нәгә барисән? – дәп сорапту.
– Тошқан тәхсир, бүгүн һава интайин яхши екән, сәяһәткә маңдим, – дәп җавап берипту кирпә.
Тошқан уни көзгә илмиған һалда:
– Сениң путлириң маймақ, бәллириң доңғақ туруп, қандақ сәяһәт қилалайсән? – дәпту. Кирпиниң аччиғи келип турсиму, күлүп туруп:
– Тәхсир, мениң путум маймақ болсиму, әгәр жүгрәйдиған болсам, сиздин өтүп кетимән, – дәпту.
Тошқанниң аччиғи келип:
– Кәл әмсә, чепишип бақайли, – дәп вақирапту.
– Болиду, әтигәнлик чейимни техи ичмидим, ичип чиққичә сиз күтүп туруң, – дәпту кирпә.
Шундақ қилип, тошқан билән кирпә иккиси жүгришидиғанға келишипту. Кирпә угисиға кирип, йәнә бир сәпдишини чақирип:
– Бол, чаққан тәйярлан, биз тошқан билән мусабиқигә чүшидиған болдуқ, – дәпту.
Сәпдиши чөчүгән һалда:
– Биз тошқан билән жүгрәштә қандақ тәң келәләймиз? – дәпту.
– Һәй, ахмақ екәнсән, мән тошқан билән жүгрәп у бешиға баримән, сән бу йәрдә турисән. Тошқан йениңға йетип кәлгәндә: «Мән аллиқачан келип болған» дәйсән.
Шундақ қилип, тошқан кирпә билән етизниң бешиға берип, кәйнигә бурулуп жүгрәшни башлапту. Шу вақитта тошқан бар күчи билән жүгрәп пәллигә йетип келип, йәнә бир кирпини көрүп, һәйран қапту вә:
– Сән қачан бу йәргә кәлдиң? – дәп сорапту.
Кирпә:
– Кәл, йәнә бир қетим чепишип көрәйли, – дәпту.
Тошқан:
– Болиду, – дәп жүгрәшкә тәмшилипту.
Бу қетим тошқан бар күчи билән қуюндәк чепипту. У пәллигә йетип келип қариса, һелиқи кирпә өз җайида турғидәк. Шундақ қилип, тошқан бирқанчә қетим жүгригәндин кейин мағдирсизлинип, йолда нәччә жиқилип өлүпту. Икки кирпә тошқанниң өзигә тәмәнна қоюп өз бешиға чиққанлиғини мәсқирә қилип, өз угисиға қайтишипту.