Читать книгу Саха таабырыннара / Якутские загадки онлайн

Без крыльев, а летит.


8. Халантай эмээхсин Улуу тойон сүөһүтүн быһа салаан ааспыт үһү.

Госпожа Халантай начисто слизала скот Улу-тойона.


9. Ким, тыла суох эрээри, бары тылынан кэпсэтэр баарый?

Без языка, а на всех языках говорит.


10. Сүгэтэ суох муосталаммыт баар үһү.

Есть, говорят, мост, без топора срубленный.


11. Соноҕос атыыр сойуоласпыта тоҕус сыл тухары сүппэт үһү.

Говорят, там, где молодой жеребец взрыл-разворотил, на девять лет след остался.


12. Кийиит оҕо бэриинэтин кыайан хомумматах, күтүөт оҕо атын кыайан туппатах.

Невеста перину не смогла прибрать, зятек лошадь не смог поймать.

Күн-дьыл туһунан

Ход времени

1. Биир Аал Луук Мас баар үһү.

Говорят, есть священное дерево.


2. Туут балык сэттэ кэрчиктээх үһү.

У нельмы (белорыбицы) семь позвонков.


3. Сэттэ сымыыттан биирдэрэ кыһыл көмүс үһү.

Говорят, из семи яиц – одно золотое.


4. Киһи сылайбакка түүннэри, күнүстэри барар.

Есть человек, что идет без устали день и ночь.


5. Биир кэмҥэ бары дьон биир тылынан саҥарар. Хайа кэмҥэ итинник буоларый?

Есть время, когда все люди на одном языке говорят. Когда такое происходит?

Кыыл-сүөл

Животные

Үөн-көйүүр

Насекомые

1. Сыттык анныгар сытыы быһыйа сытар үһү.

Под подушкой острый ножичек лежит.


2. Бэйэтэ дьадаҥы да, баайа үрдүгэр баар.

Хотя сам бедняк, а богатство – на голове.


3. Атах быалаах аттар бааллар үһү.

Говорят, есть кони стреноженные.


4. Сытыы тыллаах (тумустаах) өрүөл кыыл күнү-ыйы бүөлүү көтөр үһү.

Остроязыкий (остроклювый) орел, солнце и месяц застилаючи, летит.


5. Баһыгар харахтаах тугуй?

У кого глаза на макушке?


6. Соҕуруу дойдуттан торбос саҥыйахтаах оҕолор кэлбиттэр үһү.

Говорят, с юга прилетели ребятишки в телячьих дохах.


7. Ньаассын лааппылаах, тойоннуур торуоскалаах уордаах ыраахтааҕы баар үһү.

Говорят, есть грозный царь с мягкой лавкой и повелевающей тростью.


8. Ырыалаах-тойуктаах Ырыа Ыгдаанай баар үһү.

С песнями и напевами певец с короткой шеей и головой, ушедшей в плечи, есть.


9. Орто дойдуга кэлэн баран, саҥата суох төннөр баар үһү.

В средний мир приходит и безмолвно уходит.