Читать книгу Саха фольклора онлайн
Ыйга көтүөн кыната эрэ суох.
Эр – сүрэҕинэн, дьахтар – тапталынан.
Доҕордоһуу
Айан киһитэ аргыстаах, суол киһитэ доҕордоох.
Атас туһугар атах тостор; кэргэн туһугар кэтэх туллар.
Биир силистээх, биир тыыннаах дьон.
Доҕор доҕорун алдьархайга хаалларбат.
Доҕор доҕорун иэдээҥҥэ бырахпат.
Дьиҥнээх доҕор көмүстээҕэр күндү.
Ким доҕордоох – ол дьоллоох.
Кулуннаах биэ курдук куодарыһаллар.
Миннэрин билсибит дьон.
Мөлтөх доҕор өстөөхтөөҕөр кутталлаах.
Caҥa доҕордооҕор эргэ доҕор ордук.
Суон ойуур курдук дурда, халыҥ ойуур курдук xaxхa.
Умса түстэҕинэ сүүһүттэн өйүүр, иттэнэ түстэҕинэ кэтэҕиттэн өйүүр доҕорум.
Уостубат үрэҕи курааҥҥа, үчүгэй доҕору алдьархайга киһи билэр.
Уу тохтубат доҕордуулар.
Үтүө киһи үтүөтүн үс үйэ тухары умнуллубат.
Үчүгэй доҕор эмискэ көстүбэт.
Хотоҥҥо киирбит саахха биһиллэр, куһаҕанныын доҕордоспут мөкүгэ тиксэр.
Ыккардыларыгар ыаҕастаах уу дьалкыйбат.
Ынах маҥыраһан билсэр, сылгы кистэһэн билсэр, киһи кэпсэтэн билсэр.
Эйэҕэс киһи үгүс доҕордоох.
Майгы-сигили
«Аҕал» диэтэххэ антах хайыһар, «ыл» диэтэххэ ымас гынар, «кулу» диэтэххэ курус гынар, «мэ» диэтэххэ мичис гынар.
Акаары ахсым, киһиргэс киэбиримтиэ.
Албын аал баһын хоҥнорор.
Албыҥҥа акаары бараммат.
Антах-бэттэх сирэй буолар.
Арбаҕас иһигэр абааһы баар.
Арҕаһыгар баастаах ат ыҥыырын уурдарбат.
Аһаан бүтэн баран атаһын ахтыбыкка дылы.
Аһыырга аллаах, үлэҕэ көлөөк.
Атаҕастыыбын диэн атаххыттан ыллараайаххын.
Аччыгы аһат, тоҥмуту ириэр.
Баай дьадаҥыны аһыммат, дьадаҥы баайы аһыммат.
Баай мэник иккигэ халлаан хабарҕатынан, муора тобугунан.
Баай оҕото бардам, тот оҕото дохсун.
Баҕа бэйэтин бадараанын хайгыыр.
Биэрэр илии билэр, ылар илии билбэт.
Булбута муннугар, туппута тумсугар.
Бүлүү түгэҕинээҕи киһини кынчарыйбыкка дылы.
Былыттаах халлаан курдук киһи.
Быста-быста салҕанар, тимирэ-тимирэ күөрэйэр, өлө-өлө тиллэр.
Бэҕэһээҥҥэ диэри ыт буутун ытыра сылдьарыҥ, бүгүн саһыл кутуругун тута сылдьаҕын.
Бэрдэ бэргэһэ саҕа, үтүөтэ үтүлүк саҕа.
Бэрт киһи бэтиэхэлээх, үтүө киһи үгэлээх.
Бэс ыйыгар Бээчээн муннун үлүппүтүгэр дылы.