Читать книгу Қазақ тілі. Практический курс онлайн


Үлгі:

I. менің басым ауыр-ма-й-ды

II. сенің басың ауыр-ма-й-ды

Сіздің басыңыз ауыр-ма-й-ды

III. оның басы ауыр-ма-й-ды


I. біздің басымыз ауыр-ма-й-ды

II. сендердің бастарың ауыр-ма-й-ды

Сіздердің бастарыңыз ауыр-ма-й-ды

III. олардың бастары ауыр-ма-й-ды


66 тапсырма


Продолжите диалог с врачом. Теперь вы можете использовать отрицательную форму переходного настоящего времени.


Үлгі:

– Сіздің аяғыңыз ауыра ма? – У Вас нога болит?

– Жоқ, менің аяғым ауырмайды. – Нет, нога у меня не болит.

– Қолыңыз ше? – А рука?

– Қолым да ауырмайды. – И рука не болит.

Сокращение окончаний глагола 1-го лица единственного числа -мын/-мiн до -м»

мын/-мін —м


Например:

мiнммiнммiн

ммынммын

ммынм 


ды/-ді—т

дытдыт 

дытді т

дітдіт

оплатит.


-мын/мiн


Например:

мынм

мынм

мiнм

мiнм


67 тапсырма


тұру, ояну, киіну, отыру, журу, бару, болу, қайту, түсіну, жазу, оқу, ойлау, қарау, көру, тыңдау, есту, алаңдау, аяу


Үлгі:

келу-келемін – келмеймін

кету-кетемін – кетпеймін


68 тапсырма


тұру, ояну, киіну, отыру, журу, бару, болу, қайту, түсіну, жазу, оқу, ойлау, қарау, көру, тыңдау, есту, алаңдау, аяу

тұру, ояну, киіну, отыру, журу, бару, болу, қайту, түсіну, жазу, оқу, ойлау, қарау, көру, тыңдау, есту, алаңдау, аяу


Үлгі:

келу – келемін – келмеймін – келмейм

кету – кетемін – кетпеймін – кетпейм


– ды/діт


ды т – ды – т

ды тдыт


69 тапсырма


айту, деу,басталу, басылу, бейнелеу, босату, бөлу, бұйыру, бүктеу, дауласу, елеу, есту, жазылу, жақындау, жаурау, жауу, қайту, қолдау, қорғау, қуану, шаттану, шайнау, шегіну, шөлдеу, шулау, шыдау, іріктеу


Үлгі:

айту – айтады – айтат – айтпайды – айтпайт

деу – дейді – дейт – демейді – демейт

Очевидное прошедшее время-ды, -ді/-ты, ті

Какая форма прошедшего времени чаще всего используется в казахском языке? Насколько она удобна в применении?


основа глагола (түбір етістік) + -ды, -ді, -ты, -ті + личные окончания (жіктік жалғау)


—ды

а) для обозначения конкретного действия, очевидцем или участником которого был говорящий;

б) в сообщении о достоверном событии, которое представляется совершившимся как бы в данный момент;