Читать книгу Яхьядынъ яшав бактысы. Жизненная судьба Яхьи онлайн

Сосы китапта бардырган хабарым, сиз сезгенше, атамнынъ яшавы акында. Былтырларда (2021 йылда) атам заваллы, (яткан ери еннет болсын) Тамакаев Рамазаннынъ улы Яхья 90 ясына толаяк эди. Яшавы акында ол бизге бирде кайдай кыйынлыклар коьрип яшаганы акында, авызын ашып хабарлаган аьдем тувыл. Онынъ намыслыгына етеек аьдемде йок болыр. Баьри сырлары онынъ ишинде тас болып каткан эди. Анам: -«Зафымды (Яхьяга авылшылар Залимхан деп те айтатаган эдилер) балтаман да шапалап ярсанъда онынъ сырларын билмессинъ!» – деп сейирсинетаган эди анам. Кенем болсада, мен онынъ яшавы акында билмей калмаска болмадым. Атам заваллы, оьз юртынынъ тоьринде созылып, кара териге туьсип авырып яткан шакта, ол эсин йийип биз бен хабарласкан куьнлериде болды. Мен анам ман, атамнынъ бас бетинде кешелер озгардым. Сол шакта, коьп соравлар тувдылар меним ойымда.

Мен сол шакта атам ман анамнан коьп затлар акында сорадым. Анам Битлев Асан аьпендидинъ кызы Раяда мага коьп яшавлары акында атамга косылып хабарлады. Олардынъ яшав йоллары мени тынышсызландырып кызыксындырдылар. Туьннинъ ортасына дери мен уьйкымды да мутып, атамнынъ оьмири бир исанга да айтпаган сырларын тынъладым. Сол хабарларга анамда косылып оьзининъ ойларында айтты. Суьйткенде, меним басымда сосындай хабар тувды. Баьали окувшыларым, мен сосы хабарга оьз яшавымда да бир неше затлар ман да раскан эм шаьат болган заманым акында да язып эм сол затлар акында да хабарлайман. Мен авылдынъ аксакалы Абишев Асан ман да расып соьйледим. Авылда белгили кавга ветераны Ильяс Джумалиевпен де (Карамурза авылда тувып оьскен) расып соьйлеген куьнимде болды. Сосы Ораклы авылда, меним бала шагымда атамнынъ кайдайда бир эсли Кеусар тетесинде коьрмеге амал Кудай берди. Коьз алдымда онынъ турган турмысы – шынты айдик шеркеш ханийлердинъ бириси эди. Биз бала шакта, балаларман куьйылып онынъ каралдысына келсек, ол куьйдыртып бизге шеркешше соьйлейтаган эди. Меним хабарымды окый келип, каты мени соькпенъиз, баьри айтылган затлар меним анам ман атамнынъ авызыннан язылган. Хабарымды хабарлай келип бирде, бир исанды да соькпеге шалыспадым. Атам ман анам яшаган йылларда сондай кужырлы затларда арасында болып турган. Сосы меним хабарымды окыган аьдемлер, яшавда кайдай да бир кыйынлыклар ман распага болаягы акында оьз балаларынъызга, аьеллеринъизде бир-биринъиз бен, сосы озган кыйынлы йылларда аьдемлер калай яшамага тармасканлары акында хабарласанъыз, кайдайда бир яшав дериси болыр эди деп санайман. Атам заваллы, бала шагыннан алып коьплеген кыйнлыклар коьрген, яс бала шагында да оьзининъ атасыннан калган малды да йигерлиги мен оьгей анадынъ кардашларынынъ алдына шыгып, ашлык йылларда оьз атасыннан калган бир сынъар кунажынды да саклап билген. Яслай ногай авылына коьшип атасы ман келгенде де, коьплеген яс аьдемлер онынъ куьшин, куьдретин билмей, корлаякта болып шалысканлар. Ама ол оьзининъ йигитлигин коьрсетип бирде басын тоьмен салмай, коьп авыл ясларга оьзининъ йигерлигин коьрсетип билген аьдем болган.