Читать книгу Қазақ тілі. Практический курс онлайн

Напишите рецепт жаренной картошки в качестве рекомендации конкретному человеку. Вам в помощь:

жу, аршы, тура, сал, қой, құй, құыр, араластыр, жап, бұқтыр

пияз, картоп, май, тұз, плита, таба, қақпақ, кәкпір

29 тапсырма

Попробуйте в рецепте жаренной картошки глаголы использовать в форме 1 лица повелительного наклонения (давай (те) я…)

Функции неопределенной формы глагола в казахском языке необыкновенно широки. В чем это выражается?

у, -юкорень + суффикс времени + окончание 1, 2, 3 лица.

действиепроцесссостояние

Поэтому к глаголу в неопределенной форме могут добавляться любые окончания. В соответствии со своими семантическими и грамматическими особенностями неопределенная форма глагола (тұйық етістік) определяется и как имя действия (қимыл есім).

В казахском языке неопределенная форма глагола изменяется по падежам, числам и имеет форму принадлежности:

А.с. кім? не? бару, айту, келу, сөйлеу не істеу? не қылу? не жасау?

І.с. кімнің? ненің? (чей?) барудың, айтудың, келудің, сөйлеудің

Б.с.кімге? неге? қайда? (кому? чему? куда?) баруға, айтуға, келуге, сөйлеуге

Т.с. кімді? нені? (кого? что?) баруды, айтуды, келуді, сөйлеуді

Ж.с. неде? кімде? қайда? (у кого? у чего? где?) баруда, айтуда, келуде, сөйлеуде

Ш.с. кімнен? неден? қайдан? (от кого? от чего? откуда?) барудан, айтудан, келуден, сөйлеуден

К.с. кіммен? немен? (с кем? с чем? на чем? барумен, айтумен, келумен, сөйлеумен

бару керек – надо пойти, поехать

айту қажет – надо сказать

келу керек – надо прийти, приехать

сөйлеу керек – надо говорить

у

30 тапсырма

айт, ал, апар, асық, атқар, аудар, ауыстыр, аш, аяқта, әкел, бақыла, басқар, баста, бер, біл, жаз, жап, жатта, жина, жөнде, жүр, кешір, көр, көшір, күт, кір, кел, әкел, кет, әкет, қайтала, қара, қой, қолдан, қос, құрастыр, қысқарт, мақта, окы, орында, оян, өткіз, өшір, бар, сана, сөйле, тап, тексер, толтыр, түзет, түсін, тұр, тыңда, тірке, ұмыт, ізде, істе

31 тапсырма

айт, ал, апар, асық, атқар, аудар, ауыстыр, аш, аяқта, әкел, бақыла, басқар, баста, бер, біл, жаз, жап, жатта, жина, жөнде, жүр, кешір, көр, көшір, күт, кір, кел, әкел, кет, әкет, қайтала, қара, қой, қолдан, қос, құрастыр, қысқарт, мақта, окы, орында, оян, өткіз, өшір, бар, сана, сөйле, тап, тексер, толтыр, түзет, түсін, тұр, тыңда, тірке, ұмыт, ізде, істе керек қажет